Zaczęło się, że o 14 rano,

obu­dził mnie tele­fon wprost z Lon­dy­nu. Mój grec­ki przy­ja­ciel zamiesz­ku­ją­cy w Wiel­kiej Bry­ta­nii, Dimi­trios jego praw­dzi­we imię, wykrzy­czał w  mikro­fon swo­je­go smart­fo­na, co wyemi­to­wał gło­śnik moje­go smartfona:

To nie był dow­cip. Zda­niem cen­tral­ne­go ban­ku Anglii mam wło­żyć bank­no­ty w koper­tę, wypeł­nić  for­mu­larz, w któ­rym oprócz danych oso­bo­wych mam wpi­sać nomi­na­ły i ilo­ści. Nale­ży załą­czyć kopię doku­men­tu toż­sa­mo­ści, dowód adre­su zamiesz­ka­nia: rachu­nek za prąd, tele­fon, wywóz śmie­ci, umo­wę naj­mu, oświad­cze­nie podat­ko­we, infor­ma­cję z zakła­du ubez­pie­czeń spo­łecz­nych. Jeże­li kwo­ta będzie więk­sza niż 700 fun­tów potrzeb­ne są tak­że dowo­dy potwier­dza­ją­cy pocho­dze­nie bank­no­tów np. umo­wa o pra­cę lub kopia aktu zgo­nu i testa­ment. To jeże­li pie­nią­dze pocho­dzą ze spad­ku. Ewen­tu­al­nie upo­waż­nie­nie do zarzą­dza­nia mająt­kiem, jeże­li spra­wa spad­ko­wa jest w toku i nie skoń­czy się przed 30 wrze­śnia. Doku­men­ty prze­tłu­ma­czo­ne na angiel­ski naj­le­piej potwier­dzo­ne notarialnie.

Pie­nią­dze nale­ży wysłać listem pole­co­nym na adres: Depart­ment NEX, Bank of England, Thre­ad­ne­edle Stre­et, Lon­don EC2R 8AH. A jeże­li nie masz zaufa­nia do pocz­ty pole­co­nej to możesz ubez­pie­czyć prze­sył­kę w fir­mie kurier­skiej do war­to­ści jej zawar­to­ści – czy­li pli­ku bank­no­tów. Potem, uwa­ga: oni prze­ślą ci pie­nią­dze na twój rachu­nek w ban­ku, jeże­li nomi­no­wa­ny jest w fun­tach bry­tyj­skich. Naj­le­piej, jak­by była to filia jakie­goś angiel­skie­go ban­ku. Kie­dy? Nie wiadomo.

To co Pola­ko­wi przy­cho­dzi w takich warun­kach do gło­wy to wysłać te wszyst­kie kwi­ty dodać 100 fun­tów i pomy­lić się w dekla­ra­cji o jed­no zero. Wte­dy będzie 1000. Niech się bry­to­le walą !

Nato­miast ta dziw­na pro­ce­du­ra, że Bank of Englad prze­le­je środ­ki na kon­to w fun­tach pro­wa­dzi do logicz­ne­go wnio­sku, żeby zało­żyć takie kon­to wpła­ca­jąc sta­re fun­ty. Następ­nie je wypła­cić. Zamknąć rachunek.

Oka­za­ło się jed­nak, że ten pomysł jest błęd­ny. Moż­na wpła­cić sta­re fun­ty, o nomi­na­łach powy­żej 50,  ale nie moż­na ich wypła­cić. To zna­czy moż­na je wypła­cić ale będą to te same sta­re fun­ty, któ­re się wpła­ci­ło, ponie­waż pol­skie ban­ki nie mają nowych fun­tów. Dopó­ki sta­re fun­ty są waż­ne mają do tego pra­wo. Kie­dy fun­ty zosta­ną 30 wrze­śnia unie­waż­nio­ne, nie zosta­ną przy­ję­te przez bank – no bo są nie­waż­ne. Ewen­tu­al­nie moż­na wpła­cić teraz i pocze­kać do paź­dzier­ni­ka, kie­dy wypła­ta musi być już zre­ali­zo­wa­na w nowych fun­tach. Nie bar­dzo ta opcja mnie zadawalała.

Zadzwo­ni­łem więc do trzech kan­to­rów – czy sku­pu­ją sta­re fun­ty ?  Na dzień pisa­nia tek­stu kurs fun­ta wyno­sił 5,57 zł. Kan­to­ry pro­po­no­wa­ły za sta­re bank­no­ty po 3,80 do 4,20 za fun­ta. Jest to oczy­wi­ście jakaś opcja. Ale krzyw­dzą­ca. Powie­rzy­łem for­sę zatem umiar­ko­wa­nie obce­mu, uda­ją­ce­mu się do Lon­dy­nu, aby ten oso­bi­ście  fun­ty wymie­nił. Czy to się uda ? Zobaczymy.

To jest oczy­wi­ście drań­stwo na ska­lę świa­to­wą. Funt szter­ling po dola­rze, jenie i euro jest naj­częst­szą walu­tą roz­li­czeń han­dlo­wych, choć nie odby­wa­ją się one obec­nie w papie­rze. Nadal jed­nak wie­lu ludzi trzy­ma w nim oszczęd­no­ści, nie tyl­ko w Pol­sce. Według róż­nych sza­cun­ków do 30 wrze­śnia stra­cą waż­ność bank­no­ty w róż­nych nomi­na­łach repre­zen­tu­ją­ce 17,5 mld fun­tów. Zapew­ne na zawsze. 

Więk­szość bowiem drob­nych ciu­ła­czy, w nie­któ­rych pań­stwach 30 fun­tów to jest nadal zawrot­na kwo­ta, nie wymie­ni tych pie­nię­dzy. Dla oby­wa­te­la Nige­rii ( daw­na angiel­ska kolo­nia )  jest to zwy­czaj­nie nie­wy­ko­nal­ne. Zapew­ne sekre­tarz skar­bu Wiel­kiej Bry­ta­nii Nad­him Zaha­wi dosko­na­le o tym wie. Tym spo­so­bem uni­ce­stwi wie­lo­mi­liar­do­wy nawis infla­cyj­ny, pie­nię­dzy któ­re nie były w obie­gu. Ale mogły­by być. To taka sztucz­ka  na pozby­cie się zagra­nicz­ne­go długu.

Ma to dru­gi koniec. Zaufa­nie do tej naj­star­szej  walu­ty na świe­cie zma­le­je. Żaden  Włoch, Eski­mos i taj­landz­ki baba-chłop nie przyj­mą już od bry­tyj­skich tury­stów fun­tów, jak się dowie­dzą, że te co mają są nic nie war­te. Zapew­ne w Pol­sce nie będzie­my odkła­dać w fun­tach szter­lin­gach na czar­ną godzi­nę. Nie­któ­rzy nawet uwa­ża­ją, chy­ba słusz­nie, że  zeszło­ty­go­dnio­we obni­że­nie się kur­su o ok 20 gro­szy spo­wo­do­wa­ne jest tym, że Pola­cy chcą pozbyć się funtów.

Gwo­li ści­sło­ści dodaj­my jed­nak, że po 1 paź­dzier­ni­ka, nadal możesz udać się ze swo­imi fun­ta­mi  do Bank of England w Lon­dy­nie. Oni ci je wymie­nią, jeże­li oczy­wi­ście uzna­ją, że twój  rachu­nek za prąd oraz akt zgo­nu teścia speł­nia­ją ich ocze­ki­wa­nia. Nie może być ich wię­cej niż 10 tys. ponie­waż jest to gór­na kwo­ta z jaką możesz prze­kro­czyć angiel­ską granicę.

Przy­znać jed­nak trze­ba, że angiel­scy mini­stro­wie to dżen­tel­me­ni. Nie to co nasi. Gla­piń­ski okra­da wła­snych zio­ma­li. Bry­tyj­czy­cy tyl­ko cudzo­ziem­ców. Mają w tym 400 lat doświadczenia.